بافر دامی یک اسید ضعیف و نمک آن یا یک اسید قوی و نمک آن است. بافرها به مقاومت شکمبه در برابر تغییر اسیدیته هنگام مصرف جیره هایی با کنسانتره بالا کمک می کنند. همچنین بافر دامی سبب کاهش درصدی اسیدی، افزایش نسبت استات به پروپیونات و سبب بهبود هضم الیاف می شود. لذا این عمل سبب افزایش مصرف خوراک و به دنبال آن افزایش تولید شیر و نیز چربی شیر می شود. بافر دامی درجه یک از افزایش ساختار مثبت جلوگیری می کنند اما اسیدیته را از حد معینی بالاتر نمی برند. رایج ترین بافر دامی موجود جوش شیرین است. توجه داشته باشید که صنعت پرورش گاو شیری تحت فشار بسیاری است تا تقاضا برای شیر و فرآورده های شیری را برآورده نماید.
به همین دلیل، مزارع در حال رشد هستند و از فناوری های روز استفاده می کنند تا بهره وری و کارایی خود را افزایش دهند. همچنین فعالان در این صنعت با چالش حفظ کیفیت شیر روبرو هستند. از سویی استفاده از کنسانتره بیشتر برای حفظ تولید حیوانات شیرده ضروری است. هم چنین از سویی دیگر تغذیه کنسانتره بالا به حیوانات پرتولید اغلب باعث عدم پایداری محیط شکمبه می شود و به بازدهی تولید آن ها آسیب می رساند. برای جلوگیری از بروز اسیدوز تحت حاد شکمبه، از افزودنی های مختلف خوراکی استفاده می شود که در بین آن‌ها بیش تر بافر دامی مورد استفاده قرار می گیرد. این محصولات نه تنها هموستاز شکمبه را حفظ می کنند بلکه بازدهی تولید را نیز افزایش می دهند.
نتایج تحقیقات دانشگاهی بر روی بافر دامی
بافر دامی امروزه بسیار پرکاربرد شده است و تمام صنعت های دامداری به نوعی درگیر استفاده از آن هستند. به همین دلیل تحقیقات زیادی از سوی نهادهای علمی مانند دانشگاه ها روی آن صورت پذیرفته است. تحقیقات دانشگاهی به طور دقیق سعی کرده اند تمام جوانب مربوط به بافر دامی را مورد بررسی قرار دهند و یک نتیجه کلی در اختیار مخاظب قرار دهند. علاوه برای مزایای بافر دامی مثل کاهش میزان سم آفلاتوکسین و کاربرد به عنوان بایندر، طبق مطالعاتی که در دانشگاه منچستر صورت گرفته ، بافر دامی قادر است تجزیه پذیری مواد خوراکی جیره دام را بهبود بخشد. دامداری ها از خاک رس به عنوان مکمل خوراکی به منظور کاهش سم آفلاتوکسین و اسیدوز شکمبه ای تحت حاد در گاو شیری سود می برند.
امروزه این کار به دلیل مشکلات بهداشتی کمتر مورد توجه قرار می گیرد. در یک تحقیق علمی، محققان جیره گاو ها را با بافر دامی داخل یک پارچه توری گذاشته و از راه حفره قرار داده شده بر روی شکم گاو آن را مستقیما داخل معده حیوان قرار دادند. سپس کیسه غذا را در فواصل زمانی 2 تا 4 ساعت در روز از شکم خارج کرده و مورد تحلیل قرار دادند.
نتایج تحقیق نشان داد، زمانی که یونجه با دو درصد بافر دامی استفاده می شود، قابلیت هضم و استفاده از چربی موجود در جیره به حداکثر خواهد رسید. همچنین بافر دامی سبب جذب و اتصال یون های دارای بار مثبت می شود و شکمبه گاو را اسیدی می کند. اسیدی شدن شکمبه به خصوص زمانی که از کنسانتره گاو شیری برای تغذیه گله استفاده شود، موجب بهبود کیفیت شیر خواهد شد.
ترکیبات بافر دامی
مهمترین موضوع مربوط به بافر دامی ترکیبات است که در آن استفاده می شوند. این ترکیبات هستند که ویژگی های بافر دامی را توصیف خواهند کرد. بافر دامی ترکیباتی هستند که اسید اضافی درون دستگاه گوارش گاو را خنثی می کنند. از نظر علمی، بافرها با قلیایی سازها متفاوت هستند.
بافر هنگامی که به آن اسید یا باز اضافه شود، اسیدیته یا pH را در گستره ای محدود حفظ می کند. درمقابل، قلیایی کننده ها مانند اکسید منیزیم و هیدروکسید منیزیم، اسیدیته را مستقیماً با مقدار اضافه شده افزایش می دهد. این روند همیشه مطلوب نخواهد بود و برخی اوقات دردسرساز می شود. ترکیبات بافر دامی هرچه کیفیت بهتری داشته باشند، ما نتیجه آن در در محصول نهایی مشاهده خواهیم کرد. سعی کنید بافر دامی را از برندهای مطرح خریداری نمایید.
اهمیت مصرف صحیح بافر دامی
نحوه مصرف بافر دامی بیش از هر چیز دیگری به نوع علوفه مصرفی در جیره بستگی دارد. در ابتدا دامداران به علوفه ها سیلوی ذرت و .. اضافه می کردند اما با این روش پاسخ مطلوبی دریافت نکردند. این امر می تواند مربوط به مؤثر بودن یونجه خشک در تحریک نشخوار، ظرفیت بالای بافری ذاتی یونجه و یا اسیدیته اولیه بالاتر سیلوی یونجه در مقایسه با سیلوی ذرت باشد. با توجه به این امر متوجه می شویم که نحوه مصرف بافر دامی اهمیت زیادی دارد و باید مصرف این ماده به درستی صورت پذیرد. مطالعات زیادی نشان داده اند که افزودن بافر به جیره گاوهای با کنسانتره بالا می تواند اسیدهای چرب ناسالم را در شکمبه و سایر بخش های بدن دام کاهش دهد و این یک حالت مطلوب است.
بنابراین، افزایش اسیدیته شکمبه در گاوهای تغذیه شده با جیره های حاوی بافر می تواند منجر به کاهش جریان اسیدهای چرب به دئودنوم شده و افت چربی شیر را کاهش دهد. نحوه مصرف بافر دامی اگر به درستی صورت پذیرد این حالت به بهترین درجه خود می رسد و دام بیشترین بهره وری را خواهد داشت. لازم به ذکر است که علاوه بر نحوه مصرف، مقدار بافر مورد استفاده در جیره و اثر ترکیبی آن ها نیز بر پاسخ ها مؤثر است. در یک تحقیق که در سال 2010 انجام شد، این نتیجه به دست آمد که مصرف ماده خشک در گاوهای تغذیه شده با هشت دهم درصد منیزیم اکسید در بین تیمارها بالاترین بود. در این آزمایش به خوبی اهمیت نحوه مصرف بافر دامی مشخص شد.
مواردی که نیاز به مصرف بافر دامی را افزایش می دهند!
اگرچه نحوه مصرف بافر دامی اهمیت زیادی دارد اما مورد مهم تری هم وجود دارد و آن توجه به زمان است. استفاده نامناسب و بی رویه از بافرهای دامی نتایج مطلوبی به همراه نخواهند داشت و این موضوع به خوبی در آزمایش های متعدد اثبات شده اند. تحقیقی در سال 2015 در مرکز دامپروری انگلستان روی نحوه مصرف بافر دامی انجام پذیرفت که نتایج زیادی را اثبات نمود. یکی از این موارد این بود که تغییراتی که نیاز به مصرف بافر دامی را افزایش می دادند، بررسی کرد و آن ها را به صورت لیست در اختیار دامداران قرار داد. این موارد به شرح زیر هستند.
- تغذیه سطوح بالای دانه ها جهت تامین نیاز انرژی تاثیر مستقیم روی این موضوع دارد که نحوه مصرف بافر دامی باید تجدید نظر صورت پذیرد و حجم بافر تا حدی افزایش یابد.
- تغییر استفاده از علوفه بلند به علوفه‌های سیلویی خرد شده به‌خصوص ذرت سیلو شده
- ریز خرد کردن علوفه های سیلویی جهت کمک به مکانیزاسیون
- تغذیه بیشتر خوراک های اسیدی مثل ذرت، سیلوهای علوفه و ذرت سیلویی پر‌رطوبت
همان گونه که گفتیم موارد بالا سبب این می شوند که در نحوه مصرف بافر دامی تجدید نظر صورت پذیرد و حجم بافر را افزایش دهیم اما لازم به ذکر است که به هنگام افزودن بافرها بایستی به موارد ذیل توجه شود :
- ترکیب شیمیایی بافر
- نسبت علوفه به دانه، محتوای فیبر کل جیره و طول ذرات علوفه
- اسیدیته جیره
- سیستم خوراک دهی
- قیمت بافر دامی
افزایش بازدهی اقتصادی جیره دام ها
دامداران دائما با چالش های زیادی رو به رو هستند و باید به نحوی شرایط را مدیریت کنند که تعادل میان جیره های خریداری شده و سود حاصل از فروش محصولات دامی برقرار باشد. به عبارت دیگر باید به نحوی عمل شود که افزایش بازدهی اقتصادی جیره دام ها تضمین شود. نحوه مصرف بافر دامی و میزان مصرف آن یکی از مواردی هست که کمک زیادی به دامدار در امر افزایش بازدهی اقتصادی می کند. اگر دامدار میزان صحیح بافر دامی را با شکل مناسب به علوفه دام اضافه کند، بازدهی دام بعد از مدتی چندین برابر می شود.
برخی از انواع بافر دامی به قدری مرغوب هستند که حتی زمانی که در مقادیر کم تغذیه شود، باعث بهبود قدرت بافری شكمبه و بازدهی خوراک نسبت به سایر بافرها نظیر جوش شیرین می شوند. پس به این نتیجه می رسیم که بافر دامی را به مقدار مناسب با روش صحیح در زمان تعیین شده باید در علوفه اضافه کنیم. اکثر بافرهای دامی دستورالعمل استفاده مخصوص به خود را دارند که بهتر است قبل از استفاده، این دستورالعمل مطالعه شود تا بتوانیم حداکثر بهره وری را از بافر دامی داشته باشیم.
استفاده از بافر دامی مناسب و درجه یک چه مزایایی دارد؟
زمانی که بحث از بهره بیشتر جیره دام می شود، تنها هدف ما افزودن مواد مغذی و بافرها نیست. بافرهای ارزان و بی کیفیت به مقدار زیادی در بازار وجود دارد اما استفاده از آن ها نه تنها فایده ای ندارد بلکه هزینه ما هم به هدر می رود. برای خرید بافر دامی باید بسیار هوشمندانه عمل کنید و سعی کنید بهترین محصول را خریداری نمایید. هرچه محصولی که خریداری می کنید بهتر باشد، بهره وری جیره دام و خود دام بیشتر می شود. تحقیقات زیادی روی تاثیر بافرهای دامی مختلف روی دام ها صورت گرفته است و نتایج نشان داده اند که استفاده از بافر دامی مناسب و درجه یک مزایای زیر را به دنبال دارد.
- ظرفیت بافری بالا
- کاهش اسیدوز بالینی و تحت بالینی در گله گاو شیری
- مقدار مصرف کمتر نسبت به جوش شیرین به دلیل قدرت بافری بالاتر و پایدارتر
- کاهش احتمال وقوع لنگش و نفخ در گله
- امکان استفاده از سطوح بالاتر کنسانتره در جیره گاوهای پرتولید
- قابلیت جایگزینی 100 درصد با سایر بافرها
- اثر بافری سریع و طولانی مدت
- مطلوب نمودن pH شکمبه، بهبود هضم فیبر در شکمبه و بهبود تولید پروتئین میکروبی
آیا کارایی بافر دامی به ترکیبات آن بستگی دارد؟
یکی از سوالات رایجی که زیاد با آن برخورد داشته ایم، این سوال بوده است و تقریبا هر فردی که برای خرید بافر دامی به ما مراجعه کرده است، این سوال را پرسیده است. تمام قدرت بافر دامی به ترکیبات موجود در آن وابسته است. حال هرچه این ترکیبات درجه یک تر باشند، قدرت بافر دامی هم بیشتر است. مواد شیمیایی زیادی تا کنون به عنوان بافر دامی در تغذیه دام ها مورد آزمایش قرار گرفته اند. افزودن برخی از این بافرها مثل بی کربنات سدیم، کربنات منیزیم و بی کربنات پتاسیم فقط سبب خنثی کردن اسیدیته شکمبه می شوند. در‌حالی که برخی بافرها علاوه بر این امر سبب افزایش اسیدیته شکمبه نیز می شوند .بافرها نسبت به تغییر در اسیدیته مقاومت ایجاد می کنند. بافرهای حقیقی از افزایش اسیدیته جلوگیری می کنند.
ارسال نظر
نکته: HTML ترجمه نمی شود!