کنسانتره دام | نحوه مصرف کنسانتره دامی

فرآیند تولید کنسانتره دام سبک 

• ورود مواد اولیه به کارخانه تولید خوراک دام

• مواد اولیه تخلیه و به انبارهای کارخانه انتقال داده می ‌شوند

• توزین و بررسی نهایی

• میکروب زدایی

• نگه داری کنسانتره دام سبک

تغذیه گوسفند با کنسانتره دام سبک

نتایج تحقیقات در مورد کنسانتره دام سبک

مزایای استفاده از کنسانتره دام سبک چیست؟

• کاهش تعداد کارگران برای تولید علوفه ها و جیره های دامی با استفاده از کنسانتره دام سبک امکان پذیر می شود.
• عدم نیاز به افزودن ریز مغذی ها به جیره؛ چراکه کنسانتره دام سبک تمام آنچه که مدنظر شما است را در خود دارد.
• حذف مشکلات ناشی از خرید و انبار مواد کم حجم جیره که نیازشان ضروری است.
• فرمولاسیون دقیق بر حسب نیاز دام
• فرمولی که در تولید کنسانتره دام سبک در کارخانه ها به کار گرفته می شود یک فرمول کاملا تست شده و استاندارد است و استفاده از آن به پرورش دام کمک زیادی خواهد کرد.
• کاهش هزینه های تولید به دلیل کاهش هزینه های حمل و انبارداری و …
• کاهش صرف زمان برای تولید کنسانتره برای وزن کشی های دقیق و متعدد
• امکان حذف کلیه محصولات کم حجم جیره
• کاهش نگرانی در مورد خوراک دام در دوره های مختلف آبستنی یا شیردهی که این مورد کمک زیادی به دامداران خواهد کرد و آن ها را از مشکلات مربوط به درصد ترکیب جیره در هر دوره خلاص می کند.

چرا توصیه می شود از کنسانتره دام سنگین استفاده شود؟

تغذیه دام در تمام دوران خشک بودن، آبستنی و شیرخوارگی باید بر اساس اصول و علم روز باشد. در گذشته پرورش دام به صورت سنتی انجام می گرفت و دام ها با مصرف علوفه می توانستند کلیه احتیاجات تغذیه ای خود را تامین کنند. اما امروزه مواردی مانند اصلاح نژادی یا تغییرات ژنتیکی موجب شده است که تغذیه دام از طریق مصرف علوفه پاسخگوی نیاز و احتیاجات دام های کوچک و بزرگ نباشد. اهمیت تغذیه اصولی دام زمانی مشخص می شود که یک دام از زمان 2 الی 3 ماهگی تا زمانی که به وزن 50 کیلو و ارائه به بازار فروش برسد، معمولاً 6 ماه زمان نیاز دارد.

اگر در این دوران تغذیه اصولی و همراه با کنسانتره های مراحل مختلف همراه باشد، می تواند از 6 ماه به 4 ماه کاهش یابد و فرد دامدار در طول سال به جای دو بار کار پروار را 3 مرتبه انجام داده و به سود بیشتری برسد. برای پیشبرد این هدف و اطمینان از تغذیه کامل و مناسب دام ها توصیه می شود که دامداران از کنسانتره دام سنگین استفاده کنند.

این محصول ویژگی های دارد که سبب شده است بر بسیاری از نهاده های تغذیه ای در حوزه دامداری ترجیح داده شود. از سوی دیگر کنسانتره دام سنگین تمام نیاز های دام در مراحل مختلف زندگی را برطرف می کند و به عنوان یک محصول و جیره ایده آل شناخته می شود. دامداری های بزرگ در اکثر موارد از این کنسانتره دام استفاده می کنند.

کنسانتره متعادل چیست؟

برای دوران شیردهی یا رساندن دام به وزن خاص نیاز به کنسانتره متعادل هست. کنسانتره متعادل از ترکیب چند ماده خوراکی مانند جو، ذرت، کنجاله سویا، کنجاله تخم پنبه، پنبه دانه، چربی ها، مواد معدنی و ویتامین ها و سایر افزودنی ها تشکیل شده است. به طور کلی می توان گفت که کنسانتره دام از 4 منبع اصلی شامل منابع غلات مانند جو و ذرت، منابع پروتئین مانند کنجاله سویا، کنجاله کلزا، منابع ویتامین و منابع مواد معدنی تشکیل شده است که در قالب مکمل غذایی دامی عرضه می گردد.

برای پرورش دام به طور معمول بدون روند پروار، استفاده از این مورد عالی است اما اگر هدف شما پرورش دام های پرواری است و دوست دارید که تولیدات دامی خود را چندین برابر کنید، باید از کنسانتره دام سنگین استفاده کنید. نمی توان گفت که کنسانتره دام سنگین بر این مورد برتری دارد؛ چراکه هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

فواید استفاده از کنسانتره دام سنگین چیست؟

تمام دامداران به دنبال این هستند که جیره ای را انتخاب کنند که دام ها را تقویت و تولیدات آن ها را چندین برابر می کند. مطمئنا در هنگام خرید کنسانتره دام یا خوراک ها دامداری بیش از هر چیزی به مزایای محصولی که قصد خرید آن را دارند، توجه می کنند. در حوزه دامداری امروز، مزایا و ویژگی ها هستند که یک محصول را در دور رقابت نگه می دارند و آن را برتر از سایرین می کنند. در این قسمت سعی شده است به برخی از مهم ترین فواید کنسانتره دام سنگین اشاره شود. با مطالعه موارد زیر به طور حتم به قدرت این کنسانتره دام پی خواهید برد.

• بهبود ضریب تبدیل و افزایش راندمان تولید شیر
• کاهش اثرات استرس حرارتی و جلوگیری از افت تولید شیر به ویژه در فصول گرم سال
• افزایش تولید و بهبود کیفیت شیر (افزایش چربی و پروتئین شیر و کاهش سلول های سوماتیک)
• بهبود عملکرد دستگاه گوارش
• تکامل فلور میکروبی شکمبه
• کاهش شیوع اسهال، اختلالات گوارشـــی و بیماری های متابولیکی
• افزایش عملکرد سیستم ایمنی به دنبال استفاده از کنسانتره دام سنگین امکان پذیر می شود.
• کاهش شیوع ورم پستان
• کاهش لنگش در گله
• افزایش عملکرد تولید مثلی (کاهش روزهای باز کاهش ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿن دو زاﯾﺶ، کاهش ﺗﻌﺪاد ﺗﻠﻘﯿﺢ ﺑﻪ ازای هر آﺑﺴﺘﻨﯽ)
• کاهش هزینه های ناشی از عدم باروری
• کاهش عوارض مسمومیت ناشی از سمــوم قارچـــی (مایکوتوکسین ها) و عناصر سنگین
• افزایش رشد و تکامل استخوان ها و ماهیچه ها

فرایند تولید خوراک دام سبک و سنگین

مطمئنا یکی از موارد مهم که سبب افزایش کیفیت یک محصول می شود، فرایند تولید آن است. هرچه فرایند تولید به اصول بهتری پیش برده شود، محصول نهایی از نظر مرغوبیت در درجه بالاتری قرار می گیرد. به طور کلی فرایند تولید کنسانتره دام سبک و سنگین مشابه است و تفاوت زیادی بین مراحل مختلف آن وجود ندارد. به همین دلیل سعی کرده ایم در این جا به نقشه کلی فرایند تولید کنسانتره دام اشاره کنیم. مهم ترین مراحل تولید کنسانتره دام سنگین به شرح زیر هستند.

• پس از اعلام نظر و تأئید آزمایشگاه کارخانه خوراک دام در مورد سلامت کیفی مواد اولیه، دستور تخلیه محموله به منظور استفاده در تولید خوراک دام صادر می گردد.
• مواد اولیه تخلیه و به انبارهای کارخانه انتقال داده می شوند. لازم به ذکر است که مطابق با آئین نامه ها و دستورالعمل های سازمان دامپزشکی انبارهای نگهداری مواد اولیه به صورت هفتگی و در پایان هر هفته به طور کامل ضدعفونی می گردند.
• برای تولید کنسانتره دام ،مواد اولیه مطابق با فرمول های صادر شده توسط کارشناسان تغذیه، به طور دقیق توزین می گردند، سپس به قسمت آسیاب انتقال داده شده و مواد اولیه آسیاب شده و به ذرات ریز دلخواه تبدیل می گردند.
• در این مرحله مجموعه مواد اولیه شامل غلات و کنجاله های پروتئینه ی آسیاب شده، سبوس گندم وارد میکسر می گردند و به صورت همزمان افزودنی های ضروری مانند مکمل های معدنی، مکمل های ویتامینه، مکمل های درمانی، جوش شیرین، کربنات کلسیم، اکسید منیزیم، بنتونیت سدیم، نمک و سایر ریز مغذی ها به سایر مواد افزوده می گردند. طی یک بازه زمانی معین و تعریف شده عملیات اختلاط و همگن سازی مواد اولیه کنسانتره دام صورت می گیرد.
• در این مرحله کلیه مواد تشکیل دهنده کنسانتره دام که به شکلی یکنواخت با یک دیگر ترکیب شده اند وارد دستگاه کاندیشنینگ گردیده و ملاس چغندر قند برای خوش خوراک شدن و ایجاد چسبندگی بین ذرات به مخلوط اضافه می گردد. همزمان در طول مسیر عبور مواد در دستگاه کاندیشنینگ تزریق بخار به منظور میکرب زدایی و پخت صورت می گیرد.
• محصول نهایی خط تولید کنسانتره دام به صورت کنسانتره پلت (توده های فشرده شده فشنگی) به سیلوهای نگهداری انتقال داده می شود
• در این مرحله خوراک دام نیم پخت و ضدعفونی شده از دستگاه پلت ساز عبور نموده و به صورت توده های فشنگی که اصطلاحاً پلت نامیده می شود در می آیند.
• در آخرین مرحله از پروسه تولید، کنسانتره دام که به شکل پلت درآمده است وارد قسمت کولر شده و تحت جریان شدید هوا قرار گرفته، قطعات پلت، رطوبت زدایی و خنک می گردند.
• با آغاز فرآیند کیسه گیری، به صورت متناوب از محصول تولید شده نمونه برداری شده و جهت آزمایش کنترل کیفی به آزمایشگاه کارخانه تحویل داده می شوند.
• در پایان، محصول نهایی در کیسه بسته بندی شده و پس از درج شماره و تاریخ تولید بر روی آنها، بارگیری و به مقصد مراکز مصرف ارسال می گردد. بدین ترتیب فرایند تولید کنسانتره دام سنگین کامل می شود.

بهترین روش برای خرید کنسانتره دام 

در حال حاضر دامداری های زیادی وجود دارند که از کنسانتره دام استفاده می کنند. استفاده از کنسانتره دام در کنار مزایایی که دارد، دردسرهایی هم در مراحل خرید و نگه داری دارد. نگه داری کنسانتره دام شرایط خاصی را می طلبد و اگر شرایط مطلوب فراهم نشود ممکن است این محصول کیفیت خود را از دست بدهد و کارایی لازم را نداشته باشد.

از سوی دیگر خرید کنسانتره دام هم اهمیت زیادی دارد. شما باید محصولی را خریداری کنید که تمام نیاز های شما را برآورده سازد و بتواند دام ها را تقویت کند. با زیاد شدن شرکت های تولید کننده نهاده های دامی، سخت می توان تشخیص داد که کدام برند با کیفیت ترین محصول را تولید می کند. از سوی دیگر مقایسه بین کلی شرکت برای یافتن بهترین محصول بسیار سخت است.

برای حل این مشکل ما نیاز به بستری داریم که بتوانیم در آن تمام ویژگی های کنسانتره دام از برندهای مختلف را بررسی کنیم و بهترین محصول را انتخاب کنیم. به طور معمول اکثر دامدران ترجیح می دهند که از روش های معمول و مراجعه به فروشگاه ها خرید خود را انجام دهند اما بسیاری دیگر هم با پی بردن به ویژگی های خرید اینترنتی به این شکل از خرید روی آورده اند. در حال حاضر خرید اینترنتی به دلیل مزایایی که دارد به عنوان بهترین روش شناخته می شود. امکان ارسال سریع و انتخاب میان برندهای مختلف سبب شده است که این روش از روش مراجعه مستقیم پرطرفدارتر باشد.

فواید خرید اینترنتی کنسانتره دام

همان گونه که خودتان می دانید امروزه بیشتر مردم تمایل دارند خرید های خود را به شکل اینترنتی انجام دهند. این روش خرید محصولات فوایدی دارد که مشابه آن را نمی توان در خرید های سنتی مشاهده نمود. خرید اینترنتی کنسانتره دام دست شما را در انتخاب محصول باز می گذارد و به شما امکان می دهد تا خرید مناسب تری داشته باشید. برای این که بهتر متوجه مزایای این روش شوید سعی کرده ایم در این قسمت به نقاط عطف این روش خرید کنسانتره دام اشاره کنیم.

• اولین و بزرگ ترین مزیتی که این روش خرید کنسانتره دام دارد این است که شما می توانید انتخاب خود را از میان برندهای بیشتر و معروف تری انجام دهید. در حالت عادی زمانی که به فروشگاه های فروش نهاده های دامی مراجعه می کردید، تنها می توانستید از میان چند برند انتخاب خود را انجام دهید اما در خرید اینترنتی به دلیل گستره وسیعی ارتباطی شما می توانید از میان تمام برند های معروف انتخاب خود را انجام دهید.
• مزیت دیگری که در خرید اینترنتی کنسانتره دام وجود دارد این است که شما دیگر وقت زیادی را برای یافتن محصول درجه یک صرف نخواهید کرد و از گشتن در فروشگاه های نهاده مختلف خلاص خواهید شد. در حالت عادی برای خرید کنسانتره دام شما باید کلی فروشگاه را بررسی کنید و انتخاب خود را از بهترین فروشگاه انجام دهید اما در خرید اینترنتی تمام سختی کار شما در چند کلیک خلاصه خواهد شد.
• در حالت عادی زمانی که شما می خواستید ویژگی های برندهای مختلف را بررسی کنید باید دائما از فروشنده سوال می کردید که این کار هم برای شما و هم برای فروشنده خسته کننده بود و ممکن بود فروشنده به تمام مزایا و معایب اشاره نکند. اما در خرید اینترنتی شما بازه زمانی بی نهایت در اختیار دارید تا تمام ویژگی های محصولات مختلف شرکت های گوناگون را مطالعه کنید و بعد از نتیجه گیری بهترین مورد را انتخاب کنید.
• یکی دیگر از مزایایی که برخی از فروشگاه های اینترنتی کنسانتره دام در اختیار متقاضیان قرار می دهند این است که خودشان ارسال محصول را انجام می دهند و دیگر شما نباید هزینه زیادی بابت حمل و نقل پرداخت کنید.

چگونه فروشگاه های اینترنتی معتبر را پیدا کنیم؟

بستر اینترنت به دلیل ارتباطات غیرمستقیم زمینه را برای انواع تخلفات فراهم می کند. اگر فرد باهوشی نباشد نمی توانید به خوبی در این بستر فعالیت کنید و ممکن است درگیر کلاهبرداری های اینترنتی شوید اما با اندکی آگاهی از این بستر می توانید بسیاری از کارهای خود را با کمترین صرف زمان انجام دهید.

امروزه فروشگاه های اینترنتی که در زمینه فروش کنسانتره دام و دیگر نهاده های دامی فعالیت می کنند افزایش یافته اند و این عامل سبب شده است تا انتخاب یک فروشگاه معتبر کمی سخت باشد. بهترین راه برای یافتن فروشگاه های اینترنتی معتبر این است که از افراد مطلع سوال کنید و یا آمار فروش و رضایت هر فروشگاه عرضه کنسانتره دام را بررسی و آن ها را باهم مقایسه کنید.

مطمئنا فروشگاهی که محصول باکیفیت و درجه یک در اختیار متقاضی قرار می دهد، مشتریان بیشتری جذب می کند و مشتریان قبلی هم به خرید مجدد سوق داده می شوند. مشخصا این روند آمار فروش آن فروشگاه اینترنتی را بالا می برد. راه دیگر برای یافتن فروشگاه های معتبر این است که اعتبارات آن ها مانند نماد اعتماد الکترونیک و ... را چک کنید. اگر به خوبی عمل کنید خرید کنسانتره دام از طریق اینترنت به مراتب آسان تر از سایر روش ها است.

آیا برای خرید عمده کنسانتره دام می توانیم به شکل اینترنتی عمل کنیم؟

با توجه به اینکه اکثر دامداری ها بزرگ هستند، برای تامین نهاده های خود به سوی خرید عمده روی آوردند. خرید عمده به دقت بیشتری نیاز دارد، چراکه شما باید حجم زیادی کالا را یک باره تهیه کنید و هزینه زیادی را پرداخت نمایید. بسیاری از فروشگاه های عرضه نهاده ها دامی و کنسانتره دام تمایلی به فروش عمده از خود نشان نمی دهند.

یکی دیگر از مشکلاتی که خرید اینترنتی آن را حل کرده است همین مورد است. شما با یک جستجو ساده در اینترنت به راحتی می توانید فروشگاه های معتبر زیادی را بیابید که امکان فروش عمده کنسانتره دام را برای کاربران قرار داده اند و شما بدون کمترین صرف زمانی می توانید با بررسی ها لازمه، سفارش خود را ثبت نمایید.

البته زمانی خرید اینترنتی کنسانتره دام جذاب تر می شود که برخی از فروشگاه های اینترنتی بزرگ برای اینکه کاربران رضایت بیشتری داشته باشند و دوباره از آن ها خرید کنند، مزایایی را برای خرید عمده تعیین می کنند. برای مثال تخفیف های بسیار عالی و قابل توجه معین می کنند و قرعه کشی هایی با جوایز خاص در نظر می گیرند. این موارد را کمتر می توان روش های عالی خرید و خرید از فروشگاه های محلی یافت. در هنگام خرید عمده کنسانتره دام حتما به موارد زیر توجه داشته باشید:

• حتما بررسی کامل انجام دهید و سرسری خرید انجام ندهید.
• حتما سعی کنید از کسی که خرید عمده انجام داده است راهنمایی بگیرید.
• خرید عمده را برای بازه های مشخص زمانی انجام دهید، چراکه بازه زمانی طولانی امکان کاهش کیفیت محصول را افزایش می دهد.

اصول اساسی در تهیه کنسانتره دام

توجه به برخی از اصول در تهیه کنسانتره دام اهمیت زیادی دارد. اگر یکی از اصول به درستی رعایت نشوند، با مشکلات زیادی رو به رو خواهید شد. برخی از مهم ترین این اصول عبارتند از:

• در کنسانتره دام به اندازه کافی مواد مغذی و مورد نیاز دام باشد.
• کنسانتره دام باید تمام نیاز مانند چربی، پروتئین، آهن، ویتامین و .. را فراهم کند.
• کنسانتره دام باید بتواند انرژی را تامین کند.
• کنسانتره دام باید خوش خوراک و قابل هضم باشد .

فروش کنسانتره دام

در حال حاضر بسیاری از شرکت ها بزرگ تولید کنسانتره دام واحدهای تولید و فروش خود را دارند که دامدار می تواند محصولات مورد نیاز خود را از این واحدها تهیه کند. در صورتی که شما تصمیم دارید به عنوان یک فروشنده کنسانتره دام فعالیت داشته باشید، می توانید جهت رایزنی به نمایندگی های فروش مراجعه کنید و پس از کسب مجوزهای لازم، نمایندگی فروش خود را ایجاد کنید. البته شما می توانید به دو شکل در زمینه فروش کنسانتره دام فعالیت داشته باشید. اول به صورت نمایندگی و دوم به صورت فروشگاه اینترنتی است. توصیه می شود که اگر با اصول تجارت الکترونیک آشنا هستید از همان ابتدا کار خود را در این بستر رونق دهید.

کنسانتره استارتر دام

کنسانتره استارتر نوع خاصی از کنسانتره دام است که معمولا در دوران ابتدایی زندگی به دام داده می شود. در بسیاری از مقالات علمی آمده است که بهتر است تا حدود 10 هفتگی فقط کنسانتره استارتر در اختیار گوساله قرار گیرد. البته به این موضوع توجه داشته باشید که مصرف کنسانتره دام استارتر در این مدت آزاد بوده و نباید میزان آن در سطل های خوراک به مقداری باشد که بیش از یک روز در ظرف ها باقی بماند.

توصیه می شود که در 7 تا 10 روز انتهای شیرخواری، مقدار اندکی یونجه پربرگ و مرغوب خرد شده نیز به کنسانتره دام استارتری اضافه شود. در یکی تحقیقات حوزه دامداری آمده است که بهتر است در فاصله 3.5 تا 7 ماهگی یا از زمان قطع شیر تا پایان 7 ماهگی گوساله ها، مخلوطی شامل 65 درصد کنسانتره دام استارتر و 35 درصد یونجه مرغوب خرد شده تهیه شده و در اختیار دام قرار گیرد. البته بهتر است که تمامی این موارد توسط کارشناس تایید شوند. برخی از دامداری ها برای کاهش هزینه های تغذیه ای، زودتر از زمان تعیین شده به سراغ تغذیه دام ها با خوراک های جامد می روند. مصرف خوراک های جامد بویژه بصورت پلت، باعث شکل گیری جمعیت میکروبی و تخمیر در شکمبه می شود و ممکن است دام در آینده با برخی از مشکلات مواجه شود.

کنسانتره دام استارتر گوساله قطع شیر

برای این که دام در سن 13 تا 15 ماه خود با وزن و قد مناسب برای باروری آماده باشد، از همان ابتدای تولد باید با تغذیه و مدیریت مناسب، شرایطی را فراهم کرد تا جایگزین مناسبی برای گله باشد. لذا هنگامی که گوساله حدود 3 ماهه شده و با موفقیت از شیر گرفته می شود، به تدریج آماده انتقال به سیستم تغذیه تلیسه هاست که می توان از مقدار علوفه بیشتری نسبت به دوران شیرخوارگی استفاده کرد. البته توصیه می شود که از یونجه با کیفیت در کنار کنسانتره دام استفاده شود. لذا همه دامدارانی که اقدام به پرورش تلیسه های جایگزین می کنند، باید رشد آن ها را کنترل کنند.

کنسانتره دام گاو شیرده

در پرورش گاو شیرده از انواع گوناگونی کنسانتره دام استفاده می شود که بستگی به میزان تولید و مرحله بارداری و شیردهی دام دارد. خوراک این دسته از دام ها با توجه به این که اساس برنامه ریزی نشخوارکنندگان علوفه هست، اما برای تولید بیشتر احتیاج به مواد مزاد حس می شود که از طریق کنسانتره دام تامین می گردد. برای مدت زمانی طولانی است که دامداران، کنسانتره دام مورد نیاز را به روش سنتی و در محل دامداری ها تهیه می کنند اما امروزه استفاده از کنسانتره دام آماده برای تولید ارزان تر و بهداشتی تر لازم است. کنسانتره دام گاو شیرده کم حجم تر بوده و وقت کمتری برای عبور از دستگاه گوارش لازم دارد. از علوفه خوش خوراک تر است و همچنین تنظیم کننده انرژی و پروتئین مورد نیاز دام است.

کنسانتره دام مکمل پر تولید و سوپر تولید

دام های سوپرتولید و پر تولید به دام های 22 تا 125 روز پس از تولد گفته می شود که در این مرحله دام ها در حین رسیدن به اوج شیردهی، کاهش وزن پیدا می کند. لذا این گاوها نیاز به منابع اضافی انرژی دارند. در این زمان افزایش مصرف ماده خشک نیز با کندی صورت می گیرد. پس علاوه بر کنسانتره دام درجه یک، باید از علوفه ای با کیفیت استفاده شود تا مصرف ماده خشک بهبود یابد.

در نتیجه باید با ساختار بندی کنسانتره دام مورد نظر، پروتئین مورد نیاز تامین شود. همچنین باید محیطی را برای دام ایجاد کرد که کمترین کاهش وزن و بیشترین ماده خشک مصرفی را داشته باشد تا در این دوره بیشترین درصد تولید به سرعت پایین نرود و علاوه بر حفظ شرایط طبیعی برای دام، حداکثر سودآوری ممکن را برای دامدار داشته باشد. 

کنسانتره دام تلیسه

مطمئنا تلیسه ها را می توان حامی یک گروه گاو شیرده به حساب آورد. در نتیجه توجه به مدیریت و به خصوص تغذیه صحیح تلیسه ها می تواند آینده تولید مثلی و تولید شیر یک واحد را تضمین کند. نتایج تحقیقات حاکی از آن است که هر گونه خطایی در بحث تغذیه تلیسه ها می تواند منجر به وارد آمدن خسارات سنگین اقتصادی به یک گله شود. به عنوان مثال تغذیه نامتوازن چه به لحاظ فزونی و یا کمبود املاح و مواد معدنی و ویتامین ها می تواند باعث بروز مشکلاتی همچون افزایش یا کاهش وزن تلیسه ها گردد که این مقوله خود در روند توسعه پستان و جفت گیری مشکل ایجاد می کند. تهیه کنسانتره دام مناسب برای تلیسه ها برای حوزه دامداری بسیار مهم است و هر واحدی که به این موضوع بی توجهی کند با خسارت های متعددی رو به رو خواهد شد.

نکاتی بسیار مهم در استفاده از کنسانتره دام

• توصیه می شود که کنسانتره دام پلت شده بدون تغییر در ساختار ظاهر آن، از قبیل خیس کردن در آب یا مخلوط کردن موادی غیر از آنچه در جیره توصیه شده آمده است، به مصرف دام برسد.
• استفاده از کنسانتره دام باید تدریجی باشد و درصدی از کل مقدار توصیه شده در جیره منظور شود و طی 7 روز به حد نصاب لازم برسد.
• اگر مقدور است همراه هر جیره کنسانتره دام 200 گرم کاه گندم در اختیار دام قرار داده شود.
• کنسانتره دام برای گاوهای شیرده در 3 یا 4 وعده در روز داده شود و از کم کردن جیره های آنها به خصوص برای گاوهای پر تولید خودداری شود.
• برای دام ها با سن کمتر از 5 ماه بهتر است از کنسانتره دام استارتر استفاده شود.
• لازم به ذکر است که بگوییم اگر دامی روزانه شیر آن از 7 درصد وزن بدنش بیشتر باشد، پر تولید به حساب می آید. برای این دسته از دام ها باید کنسانتره دام مناسب دام های پرتولید استفاده شود.

کنسانتره دام نان خشک

این کنسانتره دام خوراکی است که از آرد گندم به دست می آید. این خوراک برای دام های شیرده و پرواری مناسب است. برای استفاده از این خوراک باید بسیار حواس جمع بود. زیرا اگر نان خشک کپک زده باشد، باعث مسمومیت می شود. به علاوه در بازه طولانی در گاوهای شیرده باعث بیماری هایی می شود. از آنجایی که نان های خشک به طور صحیح جمع آوری نمی شوند، ممکن است لابه لای آنرها چیزهایی مانند تیغ، سوزان و پلاستیک وجود داشته باشد. اگر این چیزها خورده شوند، مشکلات زیاد ایجاد خواهد کرد و حتی در موارد با سوراخ کردن نگاری و رسیدن به قلب سبب مرگ ناگهانی دام می شود

سوپر هایژنایزر

نتیجه تحقیقات حاکی از آن است که استفاده از خوراک پلت دارای مزایایی است که موجب بهبود عملکرد گله و کاهش ضریب تبدیل می شود. 

• بهبود کیفیت مواد مغذی ناشی از پلت شدن کنسانتره دام تحت فشار و دمای بالای 80 درجه. این تأثیر معمولا روی مواد کربوهیدراته خواهد بود. به عنوان مثال باعث ژلاتینی شدن مواد نشاسته ای می شود و قابلیت هضم آن ها را افزایش می دهد.
• کاهش فعالیت مواد مضر از قبیل بازدارنده های رشد
• کاهش تعداد باکتری های موجود در خوراک براثر فشارو گرما
• جلوگیری از انتخاب مواد اولیه خوراک توسط دام
• کاهش میزان به هدر رفتن خوراک

مشتقات کنسانتره دام پرواری

اکثر دامداران برای دام پرواری اهمیت زیاد قائل هستند. به همین دلیل برای این دام ها وعده های غذایی با پروتئین بالا مانند سویا، بادام زمینی، بذر کتان، کلزا، پنبه دانه، نارگیل، روغن نخل و تخمه آفتابگردان در نظر گرفته می شود. پس از پردازش این دانه ها برای حذف روغن، بقایای آن که ممکن است حاوی 5 تا کمتر از 1 درصد چربی و 20 تا 50 درصد پروتئین باشد، به عنوان خوراک دام به بازار عرضه می شود. البته این موارد بخشی از کنسانتره دام پرواری را تشکیل می دهند و مشتقات بیشتری هم در این محصول می توان یافت که به شرح زیر هستند.

• دانه های پنبه و بادام زمینی

دانه های پنبه و بادام زمینی دارای لایه های چرب هستند که عموما قبل از پردازش جداسازی می شوند. اگر لایه ها دست نخورده باقی بمانند، محصول جانبی حاصل از نظر فیبر بالاتر و به میزان قابل توجهی از نظر پروتئین و ارزش انرژی کمتر است. کیفیت پروتئین این وعده های غذایی برای تک معده ها بسته به سطح و در دسترس بودن اسیدهای آمینه موجود بسیار متفاوت است. دام ها عموما فقط به منابع پروتئین یا نیتروژن نیاز دارند تا میکروب های شکمبه بتوانند اسیدهای آمینه را سنتز کنند. این خوراک‌ های پر پروتئین مکمل علوفه‌ های ارزان قیمت، دانه ‌های غلات و سایر خوراک‌های کم پروتئین هستند تا پروتئین و اسیدهای آمینه مورد نیاز برای رشد یا تولید کارآمد را فراهم کنند. به همین دلیل این مورد یکی از مهم ترین المان ها در کنسانتره دام پرواری به حساب می آید.

• چغندر قند و نیشکر

از صنعت چغندر قند، سر چغندر است که در مزرعه به صورت تازه یا سیلو شده استفاده می شود، و تفاله چغندر خشک و ملاس چغندر که در کارخانه های قند تولید می شود. ملاس نیشکر باقیمانده حاصل از تولید شکر نیشکر است. اینها همه منابع خوش طعم و با کیفیت کربوهیدرات هستند. باگاس نیشکر (بقایای ساقه) فیبری، سخت هضم و ارزش خوراک بسیار پایینی دارد. در اروپا چغندر و برخی ریشه های دیگر به عنوان خوراک دام پرورش داده می شود. ملاس مرکبات و خمیر خشک مرکبات که عموماً با هزینه کم به عنوان محصولات جانبی صنعت آب مرکبات در دسترس هستند، اغلب به عنوان کنسانتره دام باکیفیت برای دام ها استفاده می شود.

• مشتقات فرعی گندم و ذرت

درصد بالایی از کنسانتره دام را افزودنی ها یا پس مانده های فرآوری تجاری غلات مصرفی است. بزرگترین گروه از این خوراک های فرعی از آسیاب گندم، از جمله سبوس گندم، دانه های متوسط گندم، کنجاله جوانه گندم و خوراک آسیاب گندم به دست می آید. در برخی موارد، ضایعات نان مانند نان بیات، رول ها و انواع شیرینیجات را آسیاب می کنند و به عنوان پرکننده یا خوراک حیوانات خانگی و حیوانات مزرعه استفاده می کنند. سبوس برنج و پوسته برنج به روشی مشابه از آسیاب هایی که برنج را برای غذای انسان صیقل می دهند به دست می آیند. خوراک گلوتن ذرت، کنجاله گلوتن ذرت و خوراک هومینی به عنوان محصولات جانبی از تولید نشاسته برای مصارف صنعتی و غذایی تولید می شوند.

• غلات آبجو

باقی مانده ها و مواد محلول تولیدی های های تقطیر ذرت، و مخمر آبجو، کنسانتره دام مفیدی هستند و از بقایای خشک شده صنایع تخمیر که آبجو و الکل های مقطر تولید می کنند، جمع آوری می شوند. ضایعات کارخانه های کنسرو آناناس شامل سبوس یا تفاله آناناس و برگ های سیلو شده گیاه است. محصولات جانبی کشتارگاه‌ها و کارخانه ‌های بسته‌ بندی گوشت که حیوانات را تبدیل به گوشت می ‌کنند شامل خوراک ‌هایی مانند گوشت و آرد استخوان، مخزن، ضایعات گوشت، آرد خون، فضولات طیور و پودر پر می ‌شود. انواع و کیفیت های مختلف پودر ماهی توسط کارخانه های فرآوری ماهی تولید می شود. این محصولات عموما حاوی 52 درصد یا بیشتر پروتئین با مرغوبیت بالا و عناصر معدنی کلسیم و فسفر هستند. آرد استخوان بخار پز شده به ویژه دارای این مواد معدنی مهم است. شیر بدون چربی خشک، آب پنیر خشک و دوغ خشک از محصولات فرعی خوراک صنایع لبنی هستند.

• علف ها و حبوبات مرتعی

علف ها و حبوبات اعم از بومی و کشت شده، اصلی ترین جیره تغذیه دام هستند. در کل فصل رشد، آن ها بیشتر خوراک این حیوانات را با هزینه ای کمتر از خوراک هایی که نیاز به برداشت ، فرآوری و حمل دارند، تهیه می کنند. صدها علف، حبوبات، بوته ها و درختان مختلف به عنوان خوراک حیوانات چرا قابل قبول هستند. ارزش غذایی واریته های کشت شده مورد مطالعه قرار گرفته است، اما اطلاعات برای بسیاری از گونه هایی که به طور طبیعی وجود دارند، ناقص است.

• یونجه

یونجه با خشک کردن علف ها یا حبوبات زمانی که به مرحله حداکثر رشد گیاه نزدیک می شوند و قبل از رشد بذر تولید می شود. نشان داده شده است که این مرحله حداکثر بازده پروتئین قابل هضم و کربوهیدرات ها را در واحد سطح زمین می دهد. برای جلوگیری از قالب‌ گیری، گرم شدن و فساد در حین ذخیره ‌سازی، میزان رطوبت معمولاً کمتر از 18 درصد کاهش می ‌یابد. یونجه‌های حبوبات مانند یونجه و شبدر سرشار از پروتئین هستند، در حالی که علف‌ ها پروتئین کمتری دارند و بسته به مرحله بلوغ و میزان کود نیتروژنی که به آن ها اعمال می ‌شود، به طور قابل توجهی متفاوت است. یونجه ذخیره شده زمانی به حیوانات تغذیه می شود که علف تازه مرتع کافی در دسترس نباشد.

• سیلو

سیلو با احاطه سازی گیاهان نابالغ در یک ظروف نگهداری از هوا و اجازه دادن به تخمیر برای تولید اسیدهای استیک و لاکتیک ساخته می شود که خوراک مرطوب را حفظ می کند. ذخیره سازی ممکن است در سیلوهای برج عمودی یا در سنگرهای زیر زمین باشد. غلظت رطوبت اولیه علوفه بسته به نوع سیلو باید بین 50 تا 70 درصد باشد. سطوح رطوبت کمتر می تواند در به دست آوردن بسته بندی کافی برای خروج هوا با مشکل مواجه شود و ممکن است منجر به قالب گیری یا سایر فسادها شود. رطوبت زیاد از حد سبب از بین رفتن مواد اصلی در اثر نشت و تولید سیلاژ بسیار اسیدی و نامطلوب می شود. علوفه سیلو شده را می توان برای مدت طولانی تری با اتلاف کمتر مواد مغذی نسبت به یونجه خشک نگهداری کرد. ارزش غذایی سیلو بستگی به نوع علوفه سیلو شده و موفقیت آمیز بودن آن دارد. در تهیه سیلو از ذرت، سورگوم، علف‌ها و گاهی علوفه‌های حبوبات استفاده می ‌شود. این مورد برای کنسانتره دام پرواری بسیار پرطرفدار است.

نکاتی در خصوص نگهداری کنسانتره دام

توجه داشته باشید که علوفه و کنسانتره دام باید به همراه مکمل‌ های معدنی، ویتامین‌ های موردنیاز و نمک در تغذیه دام استفاده شود. بالانس بودن جیره غذایی دام از مهم ‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه داشت. کنسانتره دام را بهترین ماده غذایی مکمل یونجه می ‌دانند که در سیستم ‌های پرواربندی و پرورش با نسبت برابر استفاده می ‌شود. یعنی نیمی از جیره غذایی از علوفه و نیمه دیگر آن از کنسانتره گوسفندی تشکیل می ‌شود. این نسبت ‌ها برای پروار مناسب نیستند.

در بسیاری از کشورهای همسایه مانند ترکیه، در تغذیه دام کنسانتره بیشتری وجود دارد که نسبت آن به علوفه گاهی به 75 درصد کنسانتره دام و 25 درصد علوفه نیز می ‌رسد. با توجه به محدودیت‌ های موجود و افزایش قیمت‌ها استفاده از جیره 65 درصد کنسانتره و 35 درصد علوفه را می ‌توان یکی از مناسب ‌ترین جیره‌ها دانست. البته با تغییر این درصدها باید مراقب شرایط نگه داری هم باشید. گاها تغییر در درصد نیازمند تغییر در شرایط محیطی است. کنسانتره دام باید فاقد هر گونه مواد سمی، مسموم کننده و مضر برای گوسفندان باشد. برند های بزرگ کنسانتره دام را طبق اصول بهداشتی می ‌سازند. به همین دلیل استفاده از این مواد برای تغذیه دام به طعم و بوی گوشت و شیر و همچنین سلامت دام لطمه وارد نمی‌ کند.

رعایت اصول نگهداری چه مزایایی دارد؟

بیش از آنچه که تصور کنید اصول نگهداری برای کنسانتره دام اهمیت دارد. زمانی که شرایط نگه داری از کنسانتره دام مناسب باشد، فواید زیر حاصل خواهد شد.

• هزینه‌ های دام‌ داری در تهیه مواد غذایی را کاهش دهد . 
• راندمان تولید شیر و گوشت را در کمترین زمان ممکن بالا می ‌برد.

هرچند برخی از دامداران معتقدند که میزان کنسانتره دام استفاده شده در جیره غذایی باید با توجه به جثه باشد و این مهم ترین اصل برای آن ها هست اما این موضوع زمانی ارزش پیدا می کند که جیره سالم باشد و جیره سالم تنها زمانی در دسترس است که شرایط نگه داری مناسب باشد.در هنگام خرید کنسانتره دام حتماً به تاریخ تولید و انقضا توجه کنید و حتماً آن را در جایی خشک و تمیز نگهداری کنید. هیچ گاه دو موضوع زیر را فراموش نکنید.

• کنسانتره دام باید به دور از رطوبت نگه داری شود.
• کنسانتره دام نباید در معرض تابش مستقیم خورشید قرار گیرد.
• کنسانتره دام باید در دمای معتدل اتاق نگه داری شود.
• محل نگه داری کنسانتره دام باید حتما تمیز و بهداشتی باشد تا از ایجاد بیماری ها گوناگون جلوگیری شود.

اهمیت توجه به شرایط نگه داری کنسانتره دام

برای بالا بردن توان جفت ‌گیری دام ها از کنسانتره دام استفاده می ‌کنند. 3 هفته مانده به زمان مورد نظر در جیره غذایی میزان مشخصی کنسانتره دام اضافه می ‌شود، این کار به منظور بالا بردن میزان باروری انجام می‌ شود که به آن فلاشینگ می‌ گویند. برای استفاده از این روش میزان 100 تا 300 گرم کنسانتره به تغذیه دام اضافه می ‌شود. توجه داشته باشید که این دوران بسیار مهم است و نباید از کنسانتره های نامناسب استفاده کنید. در این زمان شرایط نگه داری کنسانتره دام اهمیت پیدا می کند.

هرچه کنسانتره در شرایط مناسب تری نگه داری شده باشد به شما کمک می کند تا درصد باروری را به ثبات برسانید. در هفته های بعدی یعنی در مراحل اولیه بارداری میزان کنسانتره در جیره غذایی را کاهش می‌ دهند. البته این کار به صورت موقت انجام می ‌شود و در 6 هفته مانده به زایمان دوباره به میزان کافی از این ماده غذایی به جیره دام اضافه می‌ شود. این روند بسیار مهم است و رعایت آن افزایش وزن تولد، رشد مناسب و تقویت سیستم ایمنی را تضمین کرده و تأثیر مستقیم بر سلامت و وزن دارد.

چرا رطوبت برای نگه داری کنسانتره دام مناسب نیست؟

همان گونه که اشاره کردیم یکی از موارد مهم در مورد شرایط نگه داری کنسانتره دام این است که این نهاده به دور از رطوبت نگه داری شود اما چرا این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است؟ دلایل زیادی را می توان برای این منع توصیف کرد که ما به چند مورد آن ها اشاره کرده ایم.

• محیط خشک به هیچ عنوان برای رشد گونه های مختلف میکروبی مناسب نیست به همین دلیل در محیط های خشک ما تجمع کمتری از بیماری ها و میکروب ها را شاهد هستیم اما محیط های مرطوب زمینه را برای رشد انواع بیماری ها محیا می کنند که این موضوع خود یک دردسر بزرگ است. زمانی که حیوان کنسانتره دام حاوی انواع میکروب ها را مصرف می کند، ممکن است به انواع بیماری ها مبتلا شود و یا حتی در برخی از موارد بیماری ها به قدری خطرناک هستند که می توانند دام را از پا درآورند.
• محیط مرطوب یک حالت فساد ایجاد می کنند و عمر کنسانتره دام را کاهش می دهد. اگر کنسانتره دام را در یک محیط نسبتا مرطوب نگه داری کنید، بعد از مدتی به طور کامل فاسد می شود و از بین می رود.
• محیط مرطوب سبب می شود تا گاها کنسانتره دام بوی ناملایم بگیرد که این موضوع مصرف این محصول برای دام را ناپسند می کند.

اهمیت دما در نگه داری کنسانتره دام

همان گونه که کامل توضیح داده شد در ترکیب کنسانتره دام از مواد مختلفی استفاده می شود که هر کدام از این مواد باید در شرایط معینی نگه داری شوند اما در کل تمام مواد غذایی چه برای انسان و چه به برای دام به دما حساس هستند و دمای بالا زمینه فساد آن ها را فراهم می کند. از سوی دیگر برخی از ترکیبات مانند پروتئین ها در دمای بالا ساختار خود را از دست می دهند و نابود می شوند. این بدین معنی است که عملا کنسانتره دام قابلیت های خود را از دست می دهد و به یک ماده بی فایده برای دام که حتی ممکن است بیماری زا باشد تبدیل می شود. اهمیت خنک نگه داشتن کنسانتره دام به همان اندازه و یا حتی بیشتر از محافظت این نهاده از رطوبت است. 

ساختار پایه کنسانتره دام شامل چیست؟

میزان استفاده از کنسانتره دام با توجه هدف پرورش  و سن دام متفاوت است. ساختار پایه ای در کنسانتره دام از مواد مفیدی تشکیل شده که رعایت آن، سلامت دام را تضمین می کند و همچنین شیردهی در گاوها را افزایش می دهد. مهم ترین موادی که در ساختار پایه ای کنسانتره دام قرار دارند به شرح زیر هستند.

• نمک

یکی از موارد مهم برای بدن دام است که عموما استفاده زیادی دارد. دو روش برای تامین نمک وجود دارد:

1. سنگ نمک: سنگ نمک یا بلوک نمک که حیوان به صورت لیسیدن از ان کمبود نمک خود را جبران می کند
2. نمک صنعتی: نمک صنعتی که  در کنسانتره دام مخلوط شده و مصرف به اندازه آن باعث جلوگیری از زایمان نادرست، نارسایی جنین و بیماری های مختلف می شود و مصرف  بیش از حد موجب مسمومیت دام می شود. 

وجود نمک در کنسانتره باعث افزایش شیردهی ، افزایش اشتها و وزن ، و آرامش بالا در حیوان  می شود .

• ذرت

ذرت برای انرژی زایی دام ها تاثیر چشمگیری دارد .

• جو

از اقلام مهم تشکیل دهنده در کنسانتره دام جو هست که پروتئین، ویتامین A , D و فیبر را تامین می کند .

• سبوس گندم

حاوی چربی فیبر خام  و پروتئین خام هست. این مورد فسفر بیشتری نسبت به دیگر مواد دارد ولی از لحاظ کلسیم فقیر است .

• سویا

از نظر ارزش غذایی و پروتئین سویا بهترین منبع غیرحیوانی است. استفاده مطلوب باعث افزایش شیردهی، پروتئین و چربی  می شود .

• پنبه دانه

پنبه دانه نیز در افزایش شیر و چربی تاثیر مثبتی دارد. حدود 38 درصد پروتئین کنسانتره دام از پنبه دانه است .

استفاده از کنسانتره دام نباید به صورت یکباره انجام شود و باید به صورت تدریجی این روند اضافه کردن ادامه یابد. استفاده ناگهانی سبب استرس در جیره شده و ممکن است نتایج متفاوتی به دنبال داشته باشد.

پودر ماهی  در کنسانتره دام

محصولی است که از عمل آوری ماهی کامل و یا بخش هایی از ماهی حاصل می شود. برای تهیه این محصول، ماهی یا باقی مانده های ماهی پخته شده و روغن آن جداگردیده و سپس خشک، فشرده و آسیاب شده و ممکن است مواد محلول ماهی مجدداَ به آن افزوده شود. این ماده غذایی به عنوان کنسانتره دام کاربرد زیادی دارد. معمولا برای تامین برخی از ویتامین ها و پروتئین ها از این ماده استفاده می شود.

معمولا کنسانتره دام حاوی پودر ماهی کمیاب هست و دلیل آن تولید اندک و گران بودن این محصول است. تنها برخی از دامداری ها از این سبک کنسانتره دام استفاده می کنند. پودر ماهی از ترکیب اسید آمینه ای خوبی برای تمام دام برخوردار بوده و میزان پروتئین غیر قابل تجزیه آن برای نشخوار کنندگان بالا است. پروتئین آن ممکن است بسته به نوع ماده اولیه از 80-50 درصد متغیر باشد. کنسانتره دام حاوی این ماده از اسید های آمینه لیزین و متیونین، مواد معدنی و ویتامین های غنی است و خوش خوراکی آن متوسط رو به بالاست.

مکمل های معدنی - ویتامینی در کنسانتره دام

در برخی از موارد برای تولید کنسانتره دام از مکمل معدنی  ویتامینی استفاده می شود. این ماده با هدف تقویت جیره تولید می شود و حاوی انواع مواد معدنی و ویتامینی هست. این مکمل ها برای تامین کمبودهای انرژی به کنسانتره دام اضافه می شود. توصیه می شود که انواع کنسانتره دام که حاوی این مکمل ها هستند را خریداری کنید تا بهره وری دام ها افزایش چشم گیر داشته باشد.

اصول تهیه کنسانتره دام برای دام های پرواری

در هنگام تهیه کنسانتره برای دام های پرواری بهتر است که مقدار 40 تا 45 درصد جو، 30 تا 35 درصد سبوس، 10 تا 12 درصد تفاله چغندر، 3 تا 5 درصد کنجاله تخم پنبه، 8 تا 10 درصد سبوس برنج را با مقداری کربنات کلسیم مخلوط کنید. این ترکیب بهترین گزینه به عنوان کنسانتره دام پرواری است.

اصول تهیه کنسانتره دام برای دام های شیرده

این دام ها به دلیل تولید شیر، جیره هایی لازم دارند که پروتئین بالایی را شامل باشد. ترکیب علوفه هایی مانند یونجه خشک با کنسانتره دامی که انرژی کافی داشته باشند، بسیار مناسب است. مقدار خوراک برای این دام ها به نوع دام وابسته است. مقدار ماده غذایی خشک برای دامی که 12 کیلوگرم در روز شیر می دهد و 500 کیلوگرم وزن دارد، 10 کیلوگرم است. 2 کیلوگرم از این مقدار باید کنسانتره دام باشد. در ابتدای دوره چون دام وزن زیادی را از دست داده و اشتهای کمتری دارد، باید از علوفه های مرغوب و کنسانتره دام خوب استفاده کرد. به علاوه از دادن علوفه هایی مانند کاه و سبوس برنج باید خودداری شود.

اصول تهیه کنسانتره دام برای دام های آبستن

در آخر دوره شیردهی یعنی سه ماه قبل از زایمان کم کم باید از مقدار کنسانتره دامی و علوفه های مرغوب کم کرد. به جای آن می توان، خوراک های کم ارزش تر را در غذای دام قرار داد. یعنی می توان به طور کامل از علوفه استفاده کرد و دیگر به دام ها کنسانتره نداد. استفاده زیاد از غذای آردی در گاوهای خشک باعث چاقی آنان می شود. در نتیجه، سخت زایی و بیشترشدن هزینه ها را به دنبال دارد. دو هفته قبل از زایمان، کم کم مقدار کنسانتره دام در غذای دام را اضافه کنید. همچنین از علوفه های مرغوب مانند یونجه باید در خوراک دام استفاده کرد.

آنالیز یک نمونه کنسانتره دام درجه یک

یک کنسانتره دام که مواد اصلی آن عبارتند از جو، ذرت، مایلو، سبوس گندم، سبوس برنج، کنجاله سویا، پودر گوشت ظیور، ملاس چغندر قند،کربنات کلسیم، مکمل درمانی دام، نمک، زئولیت و ضد قارچ، دارای آنالیز شیمیایی به شرح زیر بوده است:

• انرژی شیرواری 1.5 مگاکالری در کیلوگرم
• پروتئین خام 17 درصد
• خاکستر 8 درصد
• فیبر خام 6 درصد
• رطوبت 11 درصد
• ماده خشک 90 درصد
• کلسیم 1.2 درصد
• فسفر 0.7 درصد

البته توجه داشته باشید که زئولیت نوعی ماده معدنی سفید خاکستری است که به شکل پودر، دانه شکری و گرانوله و با نام های متنوع تجاری تولید می شود و توانایی جذب رطوبت، سموم قارچی و فلزات سنگین را دارد. 

آیا ترکیبات تمامی انواع کنسانتره دام یکسان است؟

معمولا تمامی برندهای نامی انواع کنسانتره دام خود را با یک فرمول ثابت برای حفظ پایداری می سازند اما ممکن است برای بهتر شدن کنسانتره دام خود ترکیبات ویژه را هم به محصول نهایی اضافه کنند که بهره وری را تا حدی افزایش می دهد اما پایه کلی تمام انواع کنسانتره دام یکسان است. 

چرا از برخی ترکیبات در کنسانتره دام استفاده می شود؟ 

مقدار مصرف کنسانتره دام و مواد تشکیل دهنده با توجه به هدف پرورش و سن متفاوت است. برخی ترکیبات کنسانتره دام  از مواد مفیدی تشکیل شده که سلامت دام را تضمین می کند و شیردهی در گاو ها را افزایش می دهد. برخی از مهم ترین این ترکیبات به شرح زیر هستند:

• یکی از مواد ضروری برای دام نمک است که میزان سدیم بدن را تنظیم می کند. کمبود سدیم در بدن دام سبب می شود تا دام با مکانیسم های مختلف بدنی خود به مشکل بخورد. نمک این روند را هدایت و کنترل می کند. دلیل استفاده از نمک در کنسانتره دام به همین موضوع برمی گردد.
• برای انرژی زایی در دام ها از ذرت استفاده می شود. هرچند انسان توانایی تمام انرژی را ذرت و سایر مواد گیاهی ندارد اما دام ها به خوبی می توانند حجم زیادی از انرژی را از ذرت دریافت کنند.
• برای تامین انرژی در بدن دام از جو استفاده می شود. در ساختار جو چند مورد از مهم ترین ویتامین هایی که دام برای متابولیسم خود به آن ها نیاز دارد یافت می شود.
• برای تامین فیبر و پروتئین در کنسانتره دام از سبوس گندم استفاده می شود. همچنین این ترکیب حجم زیادی فسفر دارد که فسفر مورد نیاز دام را تامین می کند. وجود انواع پروتئین ها در کنسانتره دام برای افزایش فرایند شیر دهی بسیار مهم است.
• البته لازم به ذکر است که بگوییم در کنسانتره دام از برخی مکمل ها هم استفاده می شود. بسته به دام، مکمل هایی که به کنسانتره اضافه می شود متفاوت است. مکمل یک جیره را غنی سازی می کنند و کمبودها بدن دام را تامین می کنند. البته استفاده از مکمل ها در کنسانتره دام اختیاری است و به تولید کننده بستگی دارد.

کنسانتره دام و پرواربندی 

این روش یکی از اصلی ترین متود های تولید گوشت در تمام دنیا هست که عبارت است از مدیریت و تغذیه مناسب دام ها جهت به دست آوردن اضافه وزن در مدت معین با حداقل هزینه. البته که هدف از این اضافه وزن تأمین پروتئین حیوانی مورد نیاز انسان است. در سال ‌های اخیر، به دلیل استقبال عمومی از مصرف گوشت گوسفند و از طرفی محـدودیت مراتع که به علت خشکسالی های پیاپی به وجود آمده بود، استفاده از روش صنعتی و نوین در پرواربندی برای افزایش بهره وری و تولید بیشتر محصولات دامی مورد توجه و استفاده واقع شده است. کنسانتره دام در این فرایند باعث می ‌شود میزان دریافت مواد مغذی توسط دام ها به صورت قابل توجهی افزایش یابد.

به طور کلی در سیستـم پـرواربندی باید در جهت افـزایش تولیـد، کاهـش هزینـه ها و نهایتاً رسیدن به قیمت تـمام شده محصول گام برداشت. بنابراین با استفاده از انواع خوراک متراکم که سطح انرژی، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی مطلـوب دارند، می توان با کاهش طول دوره پروار و همچنین بهبود افزایش وزن روزانه، بهترین سود را از این روش به دست آورد. استفاده از کنسانتره دام مطلوب برای دام ها راه حلی مناسب برای رفع مشکلات این فرایند هست. در طول فرایند پرواربندی برای هر گروه مختلف، کنسانتره دام خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین دلیل استفاده از کنسانتره دام برای این است که نرخ تبدیل میزان خوراک به گوشت را بتوان بالا ببرد . برای مصرف کنسانتره دام بهتر است با کاه مرطوب مخلوط شود و سپس مورد مصرف قرار گیرد.

چرا کنسانتره دام در مورد دام های پرواری اهمیت زیادی دارد؟

همان طور که اسم این دسته از دام مشخص است باید در مدت زمانی معین به وزن مورد نظر برسند و آماده بهره وری شوند. برای این منظور این دسته از دام تحت سنگین ترین جیره های غذایی قرار می گیرند تا هدف مند رشد کنند. کنسانتره دام برای این دسته دام ها بسیار خاص و سنگین است و با دقت فراوان تهیه می شود تا بتواند تمامی نیاز های رشدی دام را تامین کند. هرگونه کمبود در کنسانتره دام این سری از دام ها به مشکلات بعدی منجر خواهد شد. دامداران باید بتوانند تمامی ویتامین ها و پروتئین های مورد نیاز دام پرواری را در کنسانتره دام به طور همزمان فراهم کنند. از طرفی همانطور که در بالا اشاره شد، برای مقرون به صرفه بودن کنسانتره بره پرواری اهمیت زیادی دارد. مدیریت در این زمینه بسیار اهمیت دارد و از هدر رفت سرمایه جلوگیری می کند. بیش از 7 درصد کنسانتره دارای پروتئین و ۱۸ درصد فیبر است.